“یادآوری مهم: لطفاٌ قبل از اجرا، دستورالعمل اجرایی را به صورت کامل مطالعه فرمایید.”
۱) نگهداری
تخلیه بلوک با وسایل مناسب نظیر لیفتراک انجام گردد. در صورت ساییده شدن پالتها به یکدیگر، احتمال آسیب دیدن گوشه ها وجود دارد. بلوکها روی یک سطح صاف و بالاتر از زمین تخلیه و نگهداری شوند. پالتها روی هم قرار داده نشود. در صورت تخلیه روی سقف، در سطح نزدیک ستون و دیوارهای برشی توزیع گردد. در صورت وجود پوشش پالت ، 7 روز قبل از مصرف بلوکها ، پوشش کنده شود تا تبادل رطوبتی و حرارتی با محیط اجرا انجام گردد (در دمای زیر صفر پوشش کنده نشود). در پایان هر روز کاری، روی سطح بلوکهای باقیمانده با نایلون پوشیده شود.
نگهداری چسب مشابه سیمان است. کیسه ها باید روی کف خشک با حداقل فاصله ۱۰ سانتیمتر از زمین قرار گیرند و در معرض بارندگی قرار نداشته باشند. حداکثر ۸ عدد کیسه را می توان رویهم قرار داد. نکات ایمنی چسب بلوک، مشابه سیمان است. در هنگام کار با چسب از دستکش استفاده شود.
۲) آمادهسازی
برای اجرای بلوکها از چسب بلوک مطابق با استاندارد ملی شماره ۲-۷۰۶ استفاده شود.
چسب بلوک مطابق دستورالعمل مندرج روی پاکت، در داخل ظرف پلاستیکی مناسب با آب تمیز مخلوط گردد. در صورتیکه دمای هوا کمتر از 10 تا صفر درجه سانتیگراد باشد از آب ولرم با دمای حداقل 2۰ درجه سانتیگراد استفاده شود. مخلوط کردن توسط دستگاه همزن با سرعت کم، تا بدست آمدن مخلوط یکنواخت، انجام شود. در هنگام همزدن مخلوط، نباید به آن آب اضافه گردد. پس از ۱۰ دقیقه توقف، مخلوط قبل از مصرف، دوباره همزده شود. زمان استفاده از مخلوط آماده شده ۲ ساعت است.
در زیر کار (محل چیدن بلوکهای دیوار)، با استفاده از ملات ماسه سیمان (با نسبت اختلاط یک قسمت سیمان، یک قسمت آهک مرده و شش قسمت ماسه)، سطح صاف و تراز به ضخامت ۱ تا ۲/۵ سانتیمتر، ایجاد گردد. در دیوارهای همکف (در فاصله کمتر از ۳۰ سانتیمتر از سطح خاک) قبل از اجرای ملات یک لایه عایق رطوبتی اجرا شود.
۳) نصب بلوکهای ردیف اول
رج اول با کنترل دقیق تراز و راستا اجرا گردد. ابتدا امتدادهای اصلی و سپس تقاطع ها کار شود.
پس از نصب هر بلوک سطح آن با برس تمیز شود و سپس به سطوح افقی و عمودی (به غیر از محل فاق و زبانه) چسب بلوک زده می شود. حداقل ضخامت چسب ۲ میلیمتر و حداکثر ۳ میلیمتر می باشد.
برای اجرای چسب از ماله ، کاردک یا بیلچه دندانه دار استفاده شود.
بعد از نصب هر بلوک تراز و شاقولی بودن آن در دو راستا چک شود. اصلاح در مدت زمان ۵ دقیقه با ضربات آهسته چکش لاستیکی انجام شود.
سطح خارجی بلوک چند سانتیمتر جلوتر از ستونهای فلزی اجرا شود و روی ستونها عایق گردد. این کار برای جلوگیری از ایجاد پل حرارتی در محل اعضای فلزی است. (مطابق با پیوست 6 آیین نامه 2800)
برای جلوگیری از اثر میان قابی در هنگام وقوع زلزله و اثرات انبساط و انقباض، دیوارها با فاصله حداقل یک درصد ارتفاع از ستونها و دیوارهای بتنی اجرا شده و با تسمه های فلزی انعطاف پذیر به فاصله حداکثر دو رج در دیوار پیرامونی و به فاصله حداکثر سه رج در دیوارهای داخلی، به سازه متصل شود.
دیوارها با فاصله حداقل 2.5 سانتیمتر یا L/240 (طول دهانه تیر=L) یا خیز طولانی مدت تیر یا سقف، از تیر و سقف اجرا شده و با 2 نبشی 6 بیست سانتی و یا ناودانی با طول بال 6 سانت به فاصله حداکثر دو بلوک افقی، به سازه مهار شود. اولین شاخک در فاصله حداکثر 60 سانتی از ستون اجرا شود.
شاخک زیر سقف و تیر
تعداد شاخکهای اتصال با توجه به ارتفاع سازه، مشخصات دیوار، موقعیت جغرافیایی و نظر طراح کنترل گردد. برای پر کردن فاصله دیوار از ستون و سقف از مصالح انعطاف پذیر مثل پشم سنگ مقاوم در برابر رطوبت استفاده شود.
نعل درگاه (سرتاق) می تواند فلزی یا از جنس بلوک باشد. طول تکیه گاه نعل درگاه (نشیمن) در هر طرف باید حداقل 35 سانتیمتر یا یک دهم دهانه بازشو، هر کدام بیشتر است، در نظر گرفته شود. (بند 8-3-1-12 مبحث 8 مقررات ملی ساختمان – ویرایش1392) در صورت استفاده از نعل درگاه فلزی، باید روی حداقل 2 سانتیمتر ملات ماسه سیمان نصب شود. بلوک زیر نشیمن باید کامل باشد. حداقل فاصله بندهای قائم از لبه بازشو، 15 سانتیمتر است.
۴) برشکاری
برشکاری با اره دستی چوب تر، اره نواری و لوازم نجاری به ابعاد و شکل دلخواه قابل انجام است. در صورت برش با لوازم برقی، از ماسک و لوازم ایمنی استفاده شود.
۵) سوراخکاری
سوراخکاری با دستگاه برش دوار انجام شود. قطر سوراخ از یک سوم عمق بلوک بیشتر نشود. دور سوراخهای بزرگتر باید با توری فلزی تقویت گردد.
۶) درزها
جهت اجرای نمای سنگی غیر خشک که دارای سطح صاف با ابعاد بزرگتر از ۶ متر باشد، درز انبساط عمودی و افقی به ضخامت یک سانتیمتر در هر ۶ متر و در تراز درز انبساط زیر سقف، اجرا و با ملات آب بند پر گردد.
۷) نصب بلوک ردیفهای بعدی
در زمان اجرا ، سطح بلوکها باید مرطوب باشد.
برای اجرای بلوکهای بعدی باید سطوح عمودی و افقی با ماله دندانه دار چسب زده شود. قبل از چسب زدن سطح بلوکها با برس تمیز شود.
در هنگام نصب بلوک، ابتدا لبه دور از اتصال بلوک گذاشته می شود و سپس قسمت اتصال در محل خود قرار گیرد. از لغزاندن بلوک خودداری شود.
با کاردک ملاتهای اضافی تمیز شود. کاردک به صورت ۴۵ درجه نسبت به بلوک گرفته شود و حرکت به گونه ای باشد که لبه تیز به سمت درز نباشد.
هم پوشانی بلوکها باید حداقل ۱۵ سانتیمتر است (حداقل فاصله درزهای قائم ۱۵ سانتیمتر است) و برای هر رج ثابت باشد. بهتر است از بلوکهای نیمه استفاده شود.
در تقاطع زاویه دار دیوار ها، سطح فارسی بر در وجه خارجی قرار گیرد و به عبارت دیگر درز قائم رویهم قرار نگیرد. بلوکها با تسمه گالوانیزه به هم متصل و تقویت گردند.
برای اجرای شاقولی دیوار، تراز و امتداد هر بلوک پس از نصب کنترل شود.
از نوارهای فلزی سوراخدار در محل اتصال دیوارهای فرعی و درزها به صورت صاف استفاده شود. حداکثر فاصله ۵۰ سانتیمتر می باشد.
در صورتیکه دیوارهای محل اتصال هم ضخامت باشند می توانند همزمان چیده شوند و کنج باید تسمه گالوانیزه سوراخدار تقویت شود.
دیوار فرعی با فاصله اجرایی حدود یک و نیم سانتیمتر مصالح انعطاف پذیر نظیر پشم سنگ و با استفاده از تسمه های انعطاف پذیر با فاصله حداکثر ۵۰ سانتیمتر، به دیوار اصلی متصل می شوند یا اینکه دیوارها با وال پست جدا شوند.
اتصال دیوارهای فرعی L یا T شکل که هم ضخامت باشند، به صورت لاریز اجرا شود. بلوکها با تسمه گالوانیزه به هم متصل و تقویت گردند. در کنج و تمامی تقاطع ها باید از مش فایبرگلس هنگام نازک کاری استفاده شود.
جهت اتصال دیوار به ستونهای بتنی می توان از تسمه فلزی انعطاف پذیر سوراخدار که با پیچ به دیوار و ستون متصل می شود و یا به صفحات فلزی مدفون در بتن جوش می شود، استفاده نمود.
جهت اتصال دیوار به ستونهای فلزی از تسمه فلزی انعطاف پذیر سوراخدار که از یک طرف با ۴ میخ مایل به بلوکهای دیواری و از طرف دیگر به ستون با جوش یا پیچ متصل شود، می توان استفاده کرد.
۸) وادار، کلاف یا وال پست
مطابق آیین نامه ۲۸۰۰، در صورتیکه ارتفاع دیوار از ۳/۵ متر بیشتر باشد باید از کلاف افقی و قائم متصل به اسکلت ساختمان استفاده نمود. در صورتیکه طول دیوار از ۴ متر، بیشتر باشد باید از وادار یا کلاف قائم متصل به اسکلت ساختمان استفاده شود. فاصله وال پست ها از هم و از سازه نباید از ۴ متر بیشتر باشد. ارتفاع مجاز دیوار کمتر از ۳۰ برابر ضخامت بلوک است. در کنج کنسول (طره) باید وال پست عمودی اجرا شود. در دو طرف بازشوهای بزرگتر از 2.5 متر باید وال پست (وادار) عمودی اجرا گردد.
اتصال وال پست به زیر سقف یا تیر باید به صورت کشویی باشد تا بار قائم سقف به آن منتقل نشود.
لبه قائم و افقی تیغه ها نباید آزاد باشد. دیوار زیر پنجره و جان پناه، جهت تامین پایداری، باید دارای کلاف افقی و قائم باشد. در جانپناه هم وال پست افقی و قائم مطابق با ضوابط بالا اجرا می شود.
۹) اجرای تاسیسات
برای مسیرهای تاسیسات می توان به راحتی شیار عمودی و سوراخکاری در دیوارها اجرا نمود. بعد از اجرای تاسیسات، مسیرها و سوراخهای اضافی با ملات کم سیمان یا ملات بنایی پرین پر و با مش فایبرگلس AR تقویت شود.
در صورتیکه عمق شیار از یک سوم عمق بلوک بیشتر باشد، باید در هر ۲ رج با دو میلگرد ۸ دو سرگونیا تقویت انجام گردد یا با وال پست دیوار دو طرف مهار شود
۱۰) لکهگیری سطح دیوار
برای ترمیم پریدگی ها و لکه گیری می توان از چسب بلوک استفاده نمود.
قبل از اجرا سطح با برس تمیز شود. لکه گیری با استفاده از کاردک انجام می شود. سپس سطح با یک سوهان ریز یا سمباده صاف و آماده رنگ آمیزی می شود.
۱۱) نصب در و پنجره
در و پنجره به طور مستقیم با استفاده از پیچ و رولپلاک مخصوص، روی بلوکها AAC قابل نصب است. توصیه می شود چهارچوبهای فلزی دربها با ملات ماسه سیمان پر شود.
۱۲) نازککاری
با توجه به سطح صاف می توان دیوار را با اجرای کاغذ دیواری، لایه ای نازک گچ، پلاستر سیمان، سرامیک، پوششهای طرحدار آکریلیک یا ملات آماده پوشش داد. هنگام نازک کاری در محل تغییر مصالح، لوله تاسیسات، گوشه بازشوها و کنار سازه از مش فایبرگلس استفاده شود. نشریه 714 جهت اجرای نما، مهار ملات پشت سنگ به دیوار پشت کار و اسکوپ سنگ به ملات مد نظر قرار گیرد. همچنین ضوابط پیوست 6 آیین نامه 2800 در خصوص عایق حرارتی روی ستونها، انتقال وزن سنگ به نبشی در تراز طبقات رعایت شود.